Hướng dẫn cách tập tất cả các kiểu harmonic trên guitar
Harmonic hay còn gọi “tiếng chuông” được áp dụng nhiều trong ghita thùng, sau này ghita điện kết hợp với “phơ” (tiếng distortion) tạo ra nhiều kiểu harmonic khác nữa.
Harmonic có thể chia ra làm 2 loại chính như sau:
Harmonic tự nhiên (natural harmonics)
Kiều này dùng với dây buông (tay trái bạn không bấm ngăn đàn), để đánh 1 nốt tạo ra tiếng chuông bạn làm như sau
- đặt ngón tay trái chạm nhẹ vào dây đàn tại vị trí phím bạn muốn đánh
- dùng tay phải gảy dây đàn, ngay lúc đó ngón tay trái cũng rời phím
chạm ngay vị trí phím đàn chứ không phải ngăn đàn nhé
Dưới đây là hình ảnh các vị trí harmonic tự nhiên
vị trí 7, 9, 12 được sử dụng phổ biến nhất
Chất lượng âm thanh harmonic tùy thuộc vào chất lượng cây đàn và dây đàn của bạn, thông thường các cây ghita thùng loại tầm trung thì vị trí số 4 rất khó tạo ra hoặc nếu tạo ra được thì độ ngân cũng kém. Dây đàn mới và sạch sẽ tạo tiếng chuông vang và sáng hơn dây cũ
Harmonic nhân tạo (artificial harmonics)
Giúp tạo ra harmonic ở những vị trí mà kiểu tự nhiên không có, ví dụ: vị trí 8, 13, 17 …
Cách đánh bàn tay phải và tay trái cũng có sự khác biệt so với kiểu tự nhiên
- Tay trái: bạn bấm nốt ngay ngăn đàn bình thường
- Tay phải: dùng ngón trỏ chạm nhẹ vào vị trí muốn đánh, dùng ngón cái của tay phải gãy dây đó, nhấc ngón trỏ ra khỏi dây
dùng ngón trỏ hoặc mang phím gãy đều được
Thật ra kiểu đánh nhân tạo cũng có ảnh hưởng về mặt “công thức” từ kiểu tự nhiên, đặc biệt là khoảng cách các nốt,, chỉ cần dịch chuyển thế tay bấm + với ngăn tạo ra harmonic. ví dụ
- bạn muốn tạo ra tiếng harmonic tại vị trí phím 14 với cao độ 1 octave, bạn bấm tay trái tại các ngăn 2 —> đánh harmonic tại ngăn 14 ( harmonic tự nhiên tại ngăn 12 + 2 ngăn bấm = 14)
- bạn muốn tạo ra harmonic tại vị trí phím 10 với cao độ như harmonic tự nhiên tại ngăn 5, bạn bấm tay trái tại các ngăn 5 —> đánh harmonic tại ngăn 10 ( harmonic tự nhiên tại ngăn 5 + 5 ngăn bấm = 10)
Một vài kiểu Harmonic nhân tạo phổ biến khác
I/ Pinch Harmonics
Cực kỳ phổ biến trong thể loại Rock: heavy metal, hard rock, death metal … Đặc biệt hiệu quả khi kết hợp với tiếng distortion
- Đánh một nốt bất kỳ (trên dây G hoặc D cho dễ tập)
- Chạm nhẹ phần cạnh ngón cái cầm phím gảy vào dây đang đánh
- Khi nghe tiếp “beep” vang lên, nhấc ngón cái ra khỏi dây và để tiếng vang lên
điểm chạm vào dây đàn
II/ Tap Harmonics
Về cách đánh gần giống kiểu nhân tạo nhưng dùng ngón tay phải gõ lên ngay vị trí phím đàn để tạo tiếng chuông, rất hiệu quả trên ghita điện với tiếng distortion
Các nghệ sĩ fingerstyle như Andy McKee, Antoine Dufour, Adam Rafferty … cũng dùng kỹ thuật này nhiều trên ghita thùng
Thường tap bằng ngón trỏ hoặc ngón giữa
Eddie Van Halen là bậc thầy kỹ thuật này
III/ Whammy Bar Harmonics
Để thực hiện theo kiểu này thì đàn của bạn phải có cần nhúng (whammy bar)
- Đè cần nhúng xuống để làm chùng dây đàn
- dùng ngón giữa tay trái gõ vào nốt tạo ra tiếng harmonic, sau đó kéo cần nhúng ngược về phía sau, rung nhẹ
Các bạn xem clip hướng dẫn sẽ dễ hình dung hơn
VI/ Rolling Harmonics
Kiểu này có thể gọi là “chiêu biểu diễn” của nhiều tay ghita, kết hợp tay trái và phải cùng lúc
- Tay trái dùng ngón giữa bấm và nhả (kỹ thuật trills) nhanh + liên tục tại ngăn 2 của dây A, D, G
- Dùng cạnh bàn tay phải chạm nhẹ vào dây đàn và kéo lên xuống
Một số nghệ sĩ tiêu biểu: Zakk Wylde, Dimebag Darrel, Steve Vai, Joe Satriani, Eddie Van Halen …
Dimebag Darrel là bậc thầy dùng pinch harmonic
